Ngũ nguyệt thập nhị nhật quan huyện thí

Tác giả: Cao Bá Quát 高伯适

五月十二日觀縣試

會同祠外日西斜

宿雨黄泥沒碧莎

正是文章辛苦地

美人堂上太驕訛

Hội đồng từ nguyệt nhật tây tà 

Túc vũ hoàng nê một bích ta 

Chính thị văn chương tân khổ địa 

Mỹ nhân đường thượng thái kiêu ngoa

Dịch nghĩa: Xem cuộc huyện thí ngày 12/5  

Họp nhau bên ngoài nhà thờ, mặt trời đã xế chiều, 

Mưa đêm đưa bùn vàng chôn vùi cỏ biếc; 

Đúng thật là văn chương là đất cay đắng khổ ải, 

Người đẹp trên nhà quá kiêu ngoa

Dịch thơ: Đỗ Quang Liên

I 

Tụ tập ngoài đền lúc xế trưa, 

Bùn vàng vùi cỏ biếc đêm mưa; 

Văn chương quả thật là cay đắng, 

Người đẹp trên nhà quá khảnh ngoa. 

II 

Ngoài đền tụ tập xế chiều, 

Mưa đêm bùn lấp bao nhiêu cỏ dầy; 

Văn chương là đất đắng cay, 

Thăng hoa hiển đạt biết ngày nào đây.

Chú thích:

Hai câu cuối có thể hiểu theo nhiều cách: 

a. So sánh một nghịch cảnh: Trong khi các sĩ tử phải làm bài thi ở ngoài bãi bùn lầy, thì có những ả là vợ hoặc con gái các giám khảo lại ngang nhiên kiêu ngoa ở trong dinh các quan; 

b. Để đạt được chức vị rất chật vật;

c. Nàng thơ quá kiêu kỳ, đỏng đảnh, để đạt cái vi diệu, uyên áo rất khó khăn.