Tống phạm công sư mạnh bắc sứ

Tác giả: Lê Quát 黎适

送范公師孟北使

驛路三千君據安

海門十二我還山

朝中使者天邊客

君得功名我得閒

Dịch lộ tam thiên quân cứ an 

Hải môn thập nhị ngã hoàn san 

Triều trung sứ giả, thiên biên khách 

Quân đắc công danh ngã đắc nhàn

Dịch nghĩa: 

Tiễn Phạm Sư Mạnh đi sức phương Bắc 

Qua ba nghìn dặm đường đi sứ, bác ngồi trên yên,

Vượt mười hai cửa biển, tôi trở về núi;

Kẻ sứ giả của triều đình, kẻ nơi chân trời,

Bác được công danh, tôi được chữ nhàn.

Dịch thơ: 

I 

Người tựa trên yên trải dặm ngàn, 

Kẻ về cửa bể cách quan san; 

Sứ thần, dật khách nào hơn kém, 

Ông được công danh, lão được nhàn. 

                                       Đinh Văn Chấp 

II 

Ba ngàn dặm ngựa, bác đi, 

Mười hai cửa biển, tôi về núi sâu; 

Bác Sứ giả, tôi khách du, 

Bác theo sự nghiệp, tôi ưa thanh nhàn. 

                                                 Đỗ Quang Liên 

Chú thích: 

- Lê Quát, tự là Bá Quát, hiệu Mai Phong,  dòng dõi Lê Văn Thịnh, người huyện Đông Sơn (phía Tây Bắc thành phố Thanh Hóa ngày nay, là một học trò xuất sắc của Chu An, đỗ Thái học sinh, làm quan dưới triều vua Trần Minh Tông. Triều vua Trần Dụ Tông (1358) làm Tả tư lang kiêm Hàn lâm viện phụng chỉ, sau thăng làm Thượng thư Hữu bộc xạ. Năm 1366, ông đi kiểm tra sổ sách tài chính ở Thanh Hoá, và được thăng chức Thượng thư Hữu bật nhập nội hành khiển. Lê Quát nổi tiếng văn chương, cùng Phạm Sư Mạnh muốn thay đổi không khí học thuật đương thời, bằng cách đề cao đạo Nho, bài xích đạo Phật. 

- Theo Đại Việt sử ký toàn thư, bài thơ này Lê Quát làm khi còn trẻ.