Jan 13, 2014

Cúc hoa bách vịnh kỳ nhất

Tác giả: Trương Hán Siêu 張漢超
菊花百詠其一
雨餘開圃移根植
霜後巡籬摘蕊收
莫道幽人閒懶散
一年忙處是深秋

Vũ dư khai phố di căn thực 
Sương hậu tuần ly trích nhị thu
Mạc đạo u nhân nhàn lãn tán
Nhất niên mang xứ thị thâm thu

Dịch nghĩa:
Vịnh hoa cúc (bài 1) 
Mưa tạnh, mở cửa vườn đánh gốc trồng,
Sau khi sương xuống, dạo quanh giậu nhặt nhị hoa;
Chớ bảo người ở ẩn vốn lười nhác,
Lúc bận rộn nhất trong năm là lúc cuối thu.

Dịch thơ: 
I
Mưa tạnh ra vườn tỉa gốc trồng,
Sương gieo, quanh giậu lượm từng bông;
Chớ rằng nhàn ẩn nên lười nhác,
Bận rộn khi ngày sắp tới đông. 
                                  Đào Phương Bình 

II 
Tạnh mưa, tỉa gốc ra trồng, 
Sương gieo, dạo hái từng bông hoa vàng; 
Chớ rằng ở ẩn biếng nhàn, 
Cuối thu, tháng nhất trong năm bận nhiều. 
                                                      Đỗ Quang Liên


Chú thích: 
- Trương Hán Siêu tự Thăng Phủ, hiệu là Ðộn Tẩu, người làng Phúc Thành, huyện Yên Ninh, lộ Trường Yên. Là môn khách của Trần Quốc Tuấn tiến cử, được vua Trần Anh Tông cho làm Hàn lâm học sĩ năm 1308. Ông giữ nhiều chức vụ quan trọng qua các triều vua Trần Anh Tông (1293-1314) đến Dụ Tông (1341-1370). Năm 1353, được cử đi trấn Hoá Châu. Năm sau, ông cáo bệnh xin về, được chuẩn y, nhưng chưa về đến kinh đã chết, vua tặng chức Thái Bảo. Ông tính cương trực, học vấn sâu rộng, có tư tưởng bài Phật. Các vua nhà Trần thường gọi là Thày mà không gọi tên. Năm 1363, vua Dụ Tông truy tặng Thái Phó, và năm 1372 vua Nghệ Tông cho ông được thờ ở Văn Miếu.

Tác phẩm hiện còn 3 bài văn và 4 bài thơ. Riêng hai quyển Hoàng triều đại điển và Hình thư, soạn chung với Nguyễn Trung Ngạn, chưa tìm thấy.


No comments:

Post a Comment