685. Xuất tái

Tác giả: Cao Bá Quát 高伯适

出塞

建章空月照天山

皷角無聲漢馬閑

艶國縱生胡地草

絕勝生入玉門關

Kiến chương không nguyệt chiếu thiên san

Cổ giác vô thanh hán mã nhàn

Diễm quốc túng sinh hồ địa thảo

Tuyệt thăng sinh nhập ngọc môn quan

Dịch nghĩa: Ra ải 

Ánh trăng vùng trời Kiến Chương soi đến cả dãy Thiên Sơn, 

Không có tiếng trống, tiếng tù và, nên ngựa nhà Hán rỗi;

Loài cỏ đất Hồ nếu sinh ở Trung Nguyên,

Thì hơn rất nhiều là mọc vào ải Ngọc Môn.

Dịch thơ: Đỗ Quang Liên 

I

Kiến Chương trăng rọi cả Thiên San,

Trống trận không vang, ngựa chiến nhàn; 

Cỏ rợ nếu sinh vào xứ đẹp,

Hơn nhiều mọc ở Ngọc Môn quan.

II

Trăng trời Hán chiếu Thiên San, 

Lặng im trống trận, ngựa nhàn sớm hôm; 

Cỏ Hồ mọc ở Tràng An, 

Thì hơn ở Ngọc Môn quan rất nhiều!

Chú thích: 

- Kiến Chương: tên cung nhà Hán, ở phía Tây cung Vị Ương, ngoài thành Tràng An.

- Thiên San: dãy núi cao thuộc Tân Cương, địa bàn cư trú của rợ Hồ (Hung Nô) mối đe doạ cho nhà Hán.

- Nguyên chữ Diễm quốc là nước đẹp: chỉ Trung Quốc.

- Ngọc Môn: tên một huyện tỉnh Cam túc, xưa kia là một nước, nay thuộc phía Tây huyện Đôn Hoàng, là cửa ải giữa Trung Quốc với Tây Vực.