235. Du Phù Thạch nham kỳ nhất

Tác giả: Phạm Ngộ 范遇

遊浮石岩其一

乃先祖修行之地舟中作

昔年曾作浮石遊

童顏丫髻陪親娛

 題詩叫詠石壁下

時人竊比眉三蘇

Nãi tiên tổ tu hành chi địa chu trung tác 

Tích niên tằng tác phù thạch du

Đồng nhan a kế bồi thân ngu

Đề thi khiếu vịnh thạch bích hạ

Thời nhân thiết tỉ mi tam tô

Dịch nghĩa: 

Cảm tác lúc đi thuyền dạo chơi ở động Phù Thạch là nơi tổ tiên tu hành (bài 1) 

Năm xưa từng dạo chơi ở Phù Thạch,

Vẻ trẻ thơ, tóc trái đào, theo hầu thân phụ vui vầy;

Đề thơ ngâm vịnh ở dưới vách đá,

Người đương thời trộm ví nhà ta với ba người họ Tô đất Mi Sơn.

Dịch thơ: 

I 

Phù Thạch năm xưa từng dạo qua,

Đầu xanh chầu chực bên mình cha;

Mấy câu đề vịnh dưới sườn đá,

Người lấy Tam Tô trộm ví ta. 

                                  Đinh Văn Chấp 

II 

Năm xưa Phù Thạch dạo chơi, 

Trái đào, thơ ấu vui vầy bên cha; 

Vịnh ngâm vách đá đề thơ, 

Người đời ví với tam Tô thuở nào. 

                                                Đỗ Quang Liên 

Chú thích: 

- Phạm Ngộ cũng thường gọi là Phạm Tông Ngộ hiệu Liêu Khê, người hương Kính Chủ huyện Giáp Sơn, phủ Tân Hưng, nay thuộc tỉnh Hải Dương, là anh em ruột với Phạm Mại. Ông nguyên họ Chúc tên Kiên, sau vì vua Trần Nhân Tông cho rằng họ Chúc không phải là họ lớn, nên đổi làm họ Phạm. Còn Kiên thì lại trùng với tên của Phán thủ Huệ Nghĩa nên đổi làm Ngộ. Phạm Ngộ làm quan ngay thẳng, thanh liêm. Dưới triều vua Trần Minh Tông (1314-1329) thăng đến Tri chính sự, Đồng tri thượng thư tả ty sự. 

- Theo Phan Huy Chú thì bến đò Phù Thạch thuộc huyện La Sơn, phủ Đức Quang, nay là Nghệ Tĩnh. 

- Mi tam Tô: ba người họ Tô đất Mi Sơn là Tô Tuân, Tô Thức, Tô Triệt; ba cha con đều là những nhà văn lớn đời Tống. Ví với ba cha con họ Phạm là Phạm Mại, Phạm Ngộ và phụ thân của hai ông, cũng là ba người nổi tiếng đời Trần.