Tứ hữu gián nghị đại phu Trần Thì Kiến hốt minh

Tác giả: Trần Thuyên (Trần Anh Tông 1276-1320) 陳烇 陳英宗

賜右諫議大夫陳時見笏銘

泰山貞髙

象笏貞列

灵豸進角

爲笏難折

Thái sơn trinh cao 

Tượng hốt trinh liệt 

Linh trãi tiến giác 

Vi hốt nan chiết

Dịch nghĩa: 

Ban cho Hữu Gián Nghị đại phu Trần Thì Kiến bài minh khắc trên hốt 

Thái Sơn rất cao, 

Hốt ngà rất cứng; 

Trãi thiêng dâng sừng, 

Làm hốt khó gẫy.

Dịch thơ: 

I 

Thái Sơn cực cao, 

Hốt ngà cực khỏe; 

Linh trãi dâng sừng, 

Hốt không thể bẻ. 

                     Huệ Chi 

II 

Thái Sơn, ngọn núi cao vời, 

Hốt ngà cứng cỏi một đời trung trinh; 

Con trãi dâng chiếc sừng thiêng, 

Hốt chẳng thể bẻ, không nghiêng chính tà. 

                                                        Đỗ Quang Liên

Chú thích: 

Trần Thuyên, con trưởng của vua Trần Nhân Tông, lên ngôi năm 1293 sau ba cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông. Đối ngoại vừa mềm dẻo, vừa quyết liệt từ chối sang chầu. Đối nội định kế sách có hiệu quả, mạnh dạn dùng người trẻ có tài, tuy còn thiếu kinh nghiệm như Nguyễn Trung Ngạn, Mạc Đĩnh Chi, Đoàn Nhữ Hài, Trương Hán Siêu,… Thơ ông giản dị, trong sáng, giàu tình cảm và trau chuốt, mở đầu cho dòng thơ vịnh sử nước nhà. Tác phẩm có Thạch dược phẩm và Thủy Vân tùy bút, nhưng đều bị chính tác giả thiêu hủy trước khi chết. 

– Trãi là một loài thú thần thoại, giống trâu nhưng chỉ có một sừng, biết phân biệt gian. ngay. Truyền rằng người xưa khi xử kiện, mang nó ra để húc kẻ gian. Tác giả đề cao tài xử kiện thông minh, chính trực của Trần Thì Kiến.